شرکت نفت فلات قاره ایران پیشتاز توسعه صنعت نفت در خلیج فارس
فلاتِ قاره به سطح شیبدار ملایم بستر آبهای کمعمق دریاها گفته میشود که از انباشت تودههای شن ساحل ایجاد شده و با شیبی ملایم به سوی اعماق اقیانوس و بهطور معمول تا عمق دویست متری ادامه مییابد.
عرض فلات قاره در نقاط مختلف بهطور قابل ملاحظهای متفاوت است. برای نمونه عرض فلات قاره در برخی نقاط سواحل غربی ایالات متحده کمتر از ۵ مایل دریایی است، درحالیکه تمام سطح زیر آب دریای شمال فلات قاره محسوب میشود.
عمق آب در خلیج فارس نیز از 10 تا حدود 100 متر است و وجود ذخایر غنی نفت و گاز، این منطقه را به یکی از مهمترین مناطق دنیا تبدیل کرده است.
شرکت نفت فلات قاره ایران یکی از بزرگترین شرکتهای تولیدکننده نفت و گاز دریایی جهان است که وظیفه استخراج و بهرهبرداری از میادین نفتی و گازی کشور در طول بیش از 1200 کیلومتر از گستره آبهای نیلگون خلیج فارس (به استثناء پارس جنوبی و شمالی) و همچنین دریای عمان را با پیشینه بيش از نیم قرن تجربه بر عهده دارد.
حوزه اصلی فعالیت شرکت نفت فلات قاره ایران منطقه خلیج فارس است که علاوه بر ایران 7 کشور تولیدکننده عمده نفت جهان (عراق، کویت، عربستان، بحرین، قطر، امارات، عمان) در حاشیه آن قرار دارند. بر همین اساس خلیج فارس به قطب انرژی جهان معروف شده است و فعالیتهای اکتشاف و تولید نفت و گاز در آن از اهمیتی چشمگیر برخوردار است.
پنج کشور ایران، عراق، عربستان سعودی، قطر و امارات متحده در مجموع 63 درصد ذخایر اثبات شده نفت و 40 درصد ذخایر قطعی گازطبیعی جهان را در اختیار دارند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی با مصوبه شورای انقلاب در تاریخ 1358/10/18 کلیه قراردادهای مشارکت با شرکتهای خارجی ملغی شد و یک سال بعد از ادغام این شرکتها، در تاریخ 1359/6/29 همزمان با آغاز جنگ تحمیلی شرکت نفت فلات قاره ایران با هدف اداره کلیه میادین نفت و گاز در خلیج فارس، که پیش از این شرکتهای آمریکایی و اروپایی عهدهدار آن بودند تاسیس شد.
حوادث سالهای جنگ و صدمات قابل ملاحظهای که به تاسیسات دریا و خشکی با قصد ناکارآمد کردن و توقف تولید وارد شد، این شرکت را برای رسیدن به مهمترین هدف خود که تولید نفت است در مقابل چالشی بزرگ قرار داد که عبور از آن مستلزم فداکاری، از خود گذشتگی و توانمندی بالای همه کارکنان آن بود.
حوزه اصلی فعالیت شرکت نفت فلات قاره ایران در خلیج فارس به شش منطقه زیر تقسيم ميشود:
1- منطقه بهرگان - اين منطقه شامل ميدانهای هنديجان، بهرگانسر، نوروز، سروش و ماهشهر است.
2- منطقه خارگ - اين منطقه شامل ميدانهای فروزان، ابوذر، درود، اسفنديار، آرش و فرزاد است.
3- منطقه سيری – ميدانهای الوند، اسفند، سیوند، دنا، نصرت ، فارور A و B در اين منطقه واقع شده است.
4- منطقه لاوان – که شامل ميدانهای رسالت، رشادت، سلمان، بلال و آلفا است.
5- منطقه کیش در 18 کیلومتری کرانه جنوبی خلیج فارس واقع و شامل میدان بزرگ گازی كيش است. تولید نفت از لایه نفتی پارس جنوبی توسط پایانه شناور فرآورشی خلیج فارس در این منطقه انجام میشود.
6- منطقه قشم که شامل میادین هنگام، هرمز A و B وD و F و توسن است. مرغوبترین نفت صادراتی ایران در این منطقه و از میدان مشترک هنگام تولید میشود.
امروزه شرکت نفت فلات قاره ایران با دارا بودن نزدیک به 100 میلیارد بشکه نفت درجا، بیش از 180 تریلیون فوت مکعب گاز درجا و بیش از 27 میلیون بشکه ظرفیت ذخیرهسازی نفتخام، پیشتاز توسعه و تولید نفت دریایی در منطقه خلیج فارس و دارای بهترینهای صنعت نفت دریایی است.
این شرکت دارای زنجیره کامل اکتشاف، بهرهبرداری و صادرات نفت خام است و شاید تنها شرکت توليد نفت در كشور است که عملیات اکتشاف تا صادرات نفت خام را با اتکا به توانمندیهای خود انجام میدهد. 159 سکوی دریایی (شامل 29 سکوی بهرهبرداری بزرگ)، 13 کارخانه خشکی، دو گوی شناور، سه اسکله صادرات نفت، یک اسکله صادرات محصولات گازی و تدارکاتی به همراه پایانه مدرن و عظیم شناور خلیج فارس با ظرفیت ذخیرهسازی بیش از دو میلیون و دویست هزار بشکه نفت خام و قابلیت همزمان صادرات آن، همچنین 44 مخزن ذخیره نفت خام و محصولات گازی به ظرفیت عملیاتی 22.5 میلیون بشکه نفت خام و حدود 650 هزار بشکه محصولات گازی و چندين هزار کیلومتر خط لوله انتقال نفت خام، بخش کوچکی از توانمندی شرکت نفت فلات قاره ایران به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای فعال در صنعت نفت دریایی جهان است.
در شرکت نفت فلات قاره ايران، نفت با كيفيتهای مختلف و از API 19 در میدانهاي سروش و نوروز تا 45 در میدان مشترک هنگام توليد میشود. نتيجه اين بازه وسيع در كيفيت نفت توليدی، عرضه شش كلاس مختلف نفت صادراتي از كل هشت كلاس نفت صادراتی كشور است و بدينوسيله اين شركت توانسته سليقه طیف گستردهای از خريداران را به خود جذب نمايد.